İstanbul Evcil Hayvan Kan Bankası
Ülkemizde veteriner hekimlik alanında gelişmeler her şeye rağmen devam ediyor. Uzun zamandan beri eksikliği duyulan hayvan kan bankası Doç.Dr. Murat Arslan’ın yürütücülüğünü yaptığı ve İ.Ü. Araştırma Fonu’nun desteklediği bir projeyle Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı’nda açıldı.
Projeyle insanlardaki gibi gönüllü kan verici hayvanlardan alınan kanlar eritrosit ve plazma olmak üzere ürünlerine ayrılacak, ürünler uygun ortamlarda saklanacak, ihtiyaç duyulduğunda kullanıma sunulacaktır.
Amaç bir kan örneğinden dört hayvana nakil imkanı sağlanarak kanın hem daha ekonomik kullanımı, hem de acil durumlarda başvurulacak bir merkezin oluşturulmasıdır. Banka tamamen gönüllülük esasına ve kar gütmeden çalışacağı için duyarlı hayvan severlerin bu projeye destek vermesi çok önemlidir.
Unutmayalım ki İstanbul’da hergün onlarca hayvan trafik kazaları sonrası kana ihtiyaç duymakta bir çoğu maalesef kaybedilmektedir. Yine çeşitli paraziter hastalıklar ile operasyon sırasında kana ihtiyaç duyulmaktadır.
Projeye dahil olmak isteyen hayvan severlerin köpekleri ücretsiz olarak sağlık taramasından geçirilecek, kan grupları belirlenecektir. Banka ayrıca kan ürünlerinin en etkili şekilde kullanımını sağlamak için Veteriner hekimlere yardımcı olmaya çalışacaktır.
Misyonumuz
Yüksek kaliteli kan ürünleri sağlamak, ürünlerimizin hastanın maksimum yararına kullanılması için, veteriner hekimlere eğitim ve rehberlik hizmetleri vermektir.
Tarihçemiz
İstanbul Evcil Hayvan Kan Bankası (İEHKB) 2006 yılında Doç.Dr.Murat ARSLAN’nın yürütücülüğünü yaptığı İ.Ü Araştırma Fonunun desteğiyle gerçekleşen bir proje çerçevesinde İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı’nda kurulmuştur. Kan bankamız Ülkemiz’deki ilk ve tek hayvan kan bankasıdır.
Çalışmalarımız
Kangal ırkı köpeklerde DEA1.1 negatiflik düzeyinin saptanması ve pRBC transfüzyonunun yarattığı hematolojik ve immünolojik değişimlerin araştırılması. (Tamamlandı)
Köpeklerde kan ürünlerinin elde edilmesi, depolanması ve lökosit deplesyonunun ürünlerin kalitesine etkisi. (Devam etmekte)
Türkiye’de yetiştirilen yerli köpek ırklarının köpek eritrosit antijeni 1.1 (Dog Erythrocyte Antigen 1.1) prevalansının belirlenmesi. (Devam etmekte)
Köpeklerde Kan Grupları
Kan grubu tiplemesi eritrositlerin hücre zarı yüzeyinde bulunan glikoprotein veya glikolipit yapısındaki antijenlerin varlığına göre yapılmaktadır. Köpeklerde 13’ün üzerinde kan grubu bildirilmiş, bunların 8 tanesi uluslararası standartlarda tanımlanmıştır. Çok yakın zamanda Dalmaçya ırkında bie kan grubu daha belirlenmiştir.
Köpeklerde kan grupları İngilizce “Dog Erythrocyte Antigen” yani “Köpek Eritrosit Antijen”inin kısaltması olan DEA ile ifade edilmektedir.
Kan ve kan ürünleri
Birçok durumda kan nakli tedavisi için kanın tamamı gerekli değildir. Genellikle kan ürünü tedavileri tercih edilir.
Tam kan: Genellikle birden fazla kan ürününe gerek duyulduğunda kullanılır. Kronik anemili (kronik kansızlık) hastalarda kan hacmi zamanla tamamlandığı için tam kan aşırı yüklenmeye (overload) neden olabilir .
Kan ürünleri (kompenentleri) nelerdir?
Kan ürünleri:Kanın oksijen taşıma kapasitesini artırmak, eksik veya fonksiyonel olmayan hemostatik bileşikleri (pıhtılaşma faktörleri, trombositler, proteinler, lökositler) tamamlamak, volümü artırmak veya hepsini içeren bir tedavi uygulamak amacıyla kullanılır .
Konsantre eritrosit süspansiyonu (Packed red blood cell);
Trombositten zengin plazma (Platelet rich plasma) ve Trombosit konsantrasyonu (Platelet concentrate);
Taze donmuş plazma (Fresh frozen plasma);
Kiryopresipitat (Cryoprecipitate);
Kiryopresipitatsız plazma (Cryofree plasma).
Kan bağışlamak neden önemli?
Hayvanlar da insanlar gibi operasyon, travma veya hastalık durumlarında kan nakline ihtiyaç duyarlar. Gelişmiş ülkelerde kan bankalarının kurulmasına paralel olarak hayvanlarda ve özellikle köpeklerde kan nakli bilinçli ve yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Kompenent tedavisinin yararları, kanın daha etkili ve ekonomik kullanılması, transfüzyon reaksiyonlarının önlenmesi, zamandan tasarruf olarak sıralanabilir. Bir seferde yapılan kan bağışı ile dört hayvanın hayatı kurtarılabilir.
Kan alımı köpeğin sağlığına zarar verir mi?
Kan vermek köpeğin oyun, koşma gibi normal aktivitelerini sürdürmesini engellemez. Kan vermeden once köpeğin ekstra beslenmesine gerek yoktur. İnsanlarda olduğu gibi köpek organizması kısa sürede verilen kanı yerine yerine koyar. Bir köpek kan verdikten hemen sonra klinikten ayrılabilir.
Bir köpeğin verici olabilmesi için hangi şartlar aranır?
Verici olabilmesi için:
Sağlıklı, ilaç kullanmıyor ve kalp rahatsızlığı olmaması,
1–9 yaş arası,
En az 22 kilo,
Sakin mizaçlı olmalıdır.
Aşıları düzenli olarak yapılmalı,
Hemogram, klinik biyokimyasal profilleri izlenmeli
İnfeksiyöz hastalıkları olmamalı
Antiparaziter tedavilerinin tam olması
Dişi köpekler daha once gebelik geçirmemiş veya kısırlaştırılmış olmaları gerekir.
Köpeğim ne sıklıkla kan verebilir?
Sağlıklı köpekler yılda dört kez kan verebilir.
Kan vermenin köpeğim için avantajları var mıdır?
Evet! Başka köpeklerin hayatını kurtarmak ve kahraman olmak dışında ücretsiz kan tablosuna ve sağlık verilerine sahip olacak.
Şayet köpeğinizin kana ihtiyacı olursa köpeğiniz öncelikli olacak.
Kan vermek köpeğime acı verir mi?
Kan vermek neredeyse acısızdır, aynı siz kan verdiğinizde olduğu gibi. Birçok köpek kan verirken aldırmıyor gözükür. Kan verildikten sonra da ödüllendirilir.
Kan verme işlemi nasıl gerçekleşir?
Kan verme yaklaşık olarak 10 -20 dakika kadar sürer. Bir ünite kan köpek rahatça otururken ya da yatarken boyundan alınır. Kan verme işlemi bittikten sonra köpek sağlıklı yiyeceklerle ödüllendirilir. Kanın alınacağı boyun bölgesindeki kılların biraz kısatılması gerekmektedir.
Kan bankaları ürünlerini nereden temin ederler?
Evcil hayvan kan bankaları kanlarını gönüllü vericilerden temin ederler
Nasıl yardım edebilirim?
İstanbulda yaşıyorsanız ve sağlıklı bir köpeğiniz varsa kaza geçirmiş veya hasta başka bir köpeğe köpeğinizin kan vermesini sağlayarak bir hayat kurtarabilirsiniz. Unutmayınki bir gün sizin minik dostunuzun da kana ihtiyacı olabilir.
Lütfen gönüllü donör programımıza katılın. Köpeğinizin kan tahlilleri yapılacak, kan grubu belirlenecek genel bir sağlık kontrolünden ücretsiz geçirilecektir. Bu programa katılmaya karar verirseniz bizimle iletişime geçiniz.
kaynak: http://students.sabanciuniv.edu/~erdinci/kan.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder