KÖPEK BESLENMESİ

Küçük boy ırklarda (1-10 kg arası ) beslenme
Küçük ırk köpekler yetişkin canlı ağırlığına 8-12 ayda erşirler. Orta ve büyük boy ırklara oranla daha aktiftirler ve fazla enerji harcarlar. Küçük boy ırkların yüksek enerji ihtiyaçlarının karşılanmasına dikkat ederek uygun mamalar seçilmeli ancak aşırı kilo almaları engellenmelidir. Çünkü narin kemik yapıları bu aşırı yük karşısında deforme olabilir ve özellikle eklemlerde problem yaşayabilir. Enerji kaynağı olarak kullanılan yağların besin içinde protein ile oranına dikkat edilmelidir.


Orta boy ırklarda (10-25 kg arası ) besleme
Orta boy ırk köpekler yavru ağırlıklarının yaklaşık olarak 50-60 katı bir yetişkin ağırlığa ulaşırlar. Gelişimleri yaklaşık 18 aylık oluncaya kadar devam eder. Gelişim döneminde uygun ve dengeli bir beslenme ile erişkin ağırlığı kazandırılmalı ve aşırı kilo artışı önlenmelidir. Orta boy ırklarda mama miktarı belirlenirken köpeğin ırkı ve aktivitesi göz önünde bulundurularak yapılacak seçimler oıldukça önemlidir.

Büyük boy ırklarda ( 25 kg üzeri ) beslenme
Büyük ırk köpekler de gelişim süreci küçük ve orta boy ırk köpeklere göre daha uzun sürer. Bu süre yaklaşık olarak 18-24 aylık oluncaya kadar devam eder ve erişkin ağırlığını kazanır. Bu nedenle kilo almasını engellemeli ve gereğinde hızlı büyümesi kontrol altında tutulmalıdır. Bu ırklarda sıkça karşılaşılan eklem problemlerine karşı önlem alınmalı, dengeli vitamin ve minerel oranına sahip mamalar tercih edilmelidir. Eğer ev yemeği ile beslemek söz konusu ise hekim gözetiminde kalsiyum, D vitamini takviyeleri faydalı olacaktır. Büyük ırk köpeklerin beslenmesinde dikkat edilmesi gereken bir konuda mamamın miktarıdır. Vücut ağırlığının fazla olması nedeniyle fazla miktarda mama vermek gerekir. Ancak ani yenilen bu fazla miktardaki gıda midenin aşırı genişlemesine ve mide dönmesi adı verilen çok tehlikeli bir rahatsızlığa neden olabilir. Bu nedenle büyük boy ırklarda verilecek miktar en azından ikiye bölünerek verilmelidir.

Beslemede dikkat edilmesi gereken konular:
Yetişkin bir köpeğin gıdasında yüksek oranda protein, karbonhidrat ve yağ bulunmasına dikkat edilmeli
Günde bir öğün beslenmeli (Öğün sayısı, miktar aynı kalmak koşulu ile en fazla ikiye çıkarılabilir).
Temiz su sürekli bulundurulmalı
Aktivitelerden hemen önce ve sonra yemek vermemeli
Özel faaliyetleri olan bir köpekse (polis köpeği, av köpeği vb.) uygun diyetler hazırlanmalı ve gerekli takviyeler yapılmalı. Bu amaçla yoğun aktivite sırasında vücudun gerek duyacağı oksijen ve demir ihtiyacını karşılanmak amacı ile uygun oranlarda E vitamini ve selenyum gibi elementlerin takviyesi yapılmalı
Kalsiyum ve fosfor oranının dengeli olmasına dikkat edilmeli. Aşırı ve oransız kalsiyumun kireçlenmelere neden olabileceği unutulmamalı.
Irka özgü erişkin ağırlığının korunmasına dikkat etmeli aşırı kilo veya aşırı zayıflamaların önüne geçilmeli
Sindirilebilirliği yüksek gıdalar tercih edilmeli
Selülozun gıdasında yeterli oranda bulunmasını sağlamalı. Böylece bağırsakların ve sindirimin hızı artırılmış olacaktır. Ayrıca selüloz doygunluğu artıracağından diyette yeterli oranda bulunması faydalıdır.
Diyette yeterli düzeyde vitamin ve mineraller bulundurulmalı.
Köpeklerin sindirim sisteminin laktozu (süt şekeri) sindiremediği dikkate alınmalı ve gıdasında bulundurulmamalı.
Gıda değişimi yapmanız gerektiğinde değişim ani olarak değil yavaş ve günlük artırımlar şeklinde yapılmalı.
Yetişkin köpekler için profesyonel mama firmaları tarafından hazırlanmış ırka özgü pek çok mama günümüzde kolaylıkla bulunabilmektedir.

-Küçük ırk yetişkin köpek mamaları
-Orta ırk yetişkin köpek mamaları
-Büyük ırk yetişkin köpek mamaları

Yüksek aktiviteye sahip yetişkin köpekler için ‘performans ‘
Allerjik yapıda ki köpekler için ‘lamb & rice ‘
metabolik hastalığı olan köpekler için de çeşitli ‘prescription ‘mamalar üretilmektedir.

Hamile Köpeklerde Besleme
Tüm canlılarda olduğu gibi köpeklerde de hamilelik dönemi özel bakım gerektiren istisna bir devredir. Bu dönemde hamile köpeğin besinlerdeki normal ‘’yaşam payı’’ ihtiyacı daha yüksektir.
Hamilelikte görülebilecek değişimler:

Vücuttaki yağ miktarında artış
Aktivitelerde azalma
Vücut ağırlığında artış olarak sınıflandırılabilir.
Gebeliğin ilk haftalarında normal oranda verilen gıda miktarını, gebeliğin ileri dönemlerinde artırmak gerekir. Yavruların gelişimine paralel olarak artış gösteren gıdasal ihtiyaç, annenin maması kademeli artırarak karşılanmalıdır. Ayrıca içerdiği protein oranının daha yüksek olmasına dikkat edilmelidir.
Hamile bir köpeğin beslenmesinde dikkat etmeniz gereken konuları şöyle sıralayabiliriz:
Düzenli ve dengeli bir beslenme hamile köpekler için çok önemlidir.
Mamanın miktarı ve mümkünse öğün sayısı arttırılmalıdır
Protein oranı yüksek, yağ oranı dengeli gıdalar tercih edilmelidir
Temiz ve yeterli su annenin önünde sürekli olarak bulundurulmalıdır
Gerekli mineral ve vitaminlerin takviyesi yapılmalıdır (hekimin önerisi ile)

Hamile köpekler kilo almaya meyillidir. Ancak annenin aşırı kilo artışı güç doğum olasılığı dikkate alınarak önlenmelidir. Bu amaçla besinlerde ki denge korumalı ve anneye aşırı olmayan düzenli yürüyüşler yaptırılmalıdır.

Hamilelik ilerledikçe artan yavru hacmi nedeniyle midenin alanı küçüldüğünden tek seferde fazla gıda vermek annenin rahatsızlanmasına neden olabilir. Sık sık ve daha az miktarlarda yedirmek daha doğru olacaktır.

Kalsiyum oranında kideğişim nedeniyle deformasyonlar olabileceğinden annenin gıdasındaki kalsiyum oranı dengelenmelidir. Kalsiyum fötus’un gelişiminde olduğu kadar laktasyon (süt emzirme) döneminde de önem taşıyan bir mineraldir.
Enerji kaynağı olarak kullanılan karbonhidratların anneye yeterli düzeyde verilmesine özen gösterilmelidir. Mısır, buğday, pirinç bu amaçla verilebilecek gıdalar arasındadır.

Gebelik döneminde gerekli olan günlük enerji (kalori) ihtiyacı belirlenirke annenin vücut ağırlığı, ırkı, aktivitesi, çevre ısısı ve biliniyorsa yavru sayısı gözetilmelidir. Bu durum süt verme döneminde de dikkat edilmesi gereken bir konudur. Bu dönemde de annenin enerji ve besin ihtiyacı süt salgılanmasına bağlı olarak artış gösterir. Vitaminler normal vücut ****bolizması için gerekli olduğu kadar hamile bir köpeğin besinlerinde de yeterli oranda bulunmalıdır.

Doğumdan önceki son günlerde yemek tüketiminde azalma olur. Bazen son 24 saatte tamamen durabilir. Bu durum normaldir.

Doğumdan sonraki ilk gün de de köpeğin gıda tüketimi az olabilir ancak anneye bol su verilmelidir.

Yavru maması olarak adlandırılan puppy mamaların gebelik döneminde anneye verilmesi yavrunun, fötus evresinden başla***** aynı protein ve karbonhidratı alması ve gelişme oranının yüksek olması açısından yararlıdır.

Yaşlı Köpeklerde Besleme
Düzenli ve dengeli bir beslenme tüm canlılarda olduğu gibi köpekler içinde çok önemlidir. Yaşlı bir köpeğin artık genç olmadığı, daha az hareket ettiği ve daha az kalori harcayacağı unutulmamalıdır.
Yaşın ilerlemesiyle birlikte vücutta kas dokuda azalma ve yağ dokuda artış olur. Aktivitesi azalan köpeklerde mama miktarını azaltarak obesiteyi (aşırı şişmanlık) önlemek gerekir. Aksi halde yaşlılık nedeni ile kapasitesi azalan sistemlerde aşırı bir yük ve baskı sonucu fonksiyonel bozuklukların oluşumu kaçınılmaz olur.
Eklemler ve kemikler de, ****bolik fonksiyondaki azalma nedeniyle, kalsiyumun yetersiz emilimi ve kalsiyum / fosfor oranında değişim meydana gelecek, deformasyonlar şekillenecektir. Bu nedenle yaşlı köpeklerde gıdada yeterli ve dengeli kalsiyum oranı sağlanmalıdır.
Kolay sindirilebilen lifli gıdaları tercih etmek yetersiz egzersiz veya prostat gibi bir nedenle gelişen konstipasyonun (kabızlık) önlenmesi için fayda sağlayacaktır. Enerji kaynağı olarak kullanılan karbonhidratların gıdasında yeterli düzeyde olmasına özen gösterilmelidir.
Yaşlanma ile birlikte böbrek fonksiyonlarında yavaşlama veya deformasyonlar olacaktır. Proteinlerin parçalanması ile açığa çıkan amino asitlerin bir kısmı, özellikle azot, böbreklerden süzülüp idrarla dışarı atılır. Filtrasyon kapasitesi azalan böbrekte atılım yavaş olacağından birikim ve buna bağlı problemler meydana gelebileceğinden köpeğin gıdasındaki protein oranının düşük tutulması yararlı olacaktır.
Vitaminler normal vücut metabolizması için gerekli olup vücutta üretilemezler ancak gıda ile alınır ve karaciğerde depolanırlar. Vitaminlerin noksanlığında bir çok vücut fonksiyonunda bozukluklar oluşabilir. Yaşlılıkla birlikte karaciğerin depolama kapasitesi azalacağından vitaminlerin günlük olarak yeterli düzeyde köpeğinizin gıdasında bulunması gerekir. Ancak unutulmamalıdır ki fazla miktarlarda verilen vitaminler köpekte hayati riskler doğurabilen toksikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle günlük verilen miktarın dengeli olmasına özen gösterilmelidir.

Yaşlı bir köpeğin beslenmesinde dikkat etmeniz gereken konuları şöyle sıralayabiliriz:
Yemeğinin miktarını azaltarak ve mümkünse 2 öğüne bölerek vermek
Sindirilebilirliği yüksek, protein ve yağ oranı düşük gıdaları tercih etmek
Temiz ve yeterli suyu sürekli bulundurmak
Gerekli mineral ve vitaminlerin takviyesini yapmak (hekimin önerisi ile)

Köpeğin yaşı ve günlük ihtiyaçları gözetilerek, yağ ve protein oranı azaltılmış, gerekli vitamin ve mineral dengesi sağlanmış yaşlı köpek maması olarak adlandırılan SENIOR mamalar yaşlı köpek beslemesinde ideal gıdadır.