KÖPEK SAĞLIĞI " PYOMETRA "

Pyometra, köpeklerde hormonların neden olduğu, kızgınlık sonrası dönemde (Diöstrus) görülen bir hastalıktır


Pyometra dişi köpeklerde görülen hastalıklardandır, ancak ayrıntılı klinik bulgular, yaşı, görülme sıklığı gibi konular değişkenlik göstermektedir. Hastalığın klinik belirtileri, kızgınlığın (östrus) bitiminden sonraki 5 -10 günlük zaman dilimi içinde görülebilmektedir. Uterustaki enfeksiyonun şiddeti, hastalığa neden olan etkenlere ve bunların salgıladığı toksinlere göre değişiklik göstermektedir

Nedeni

Pyometrada sıklıkla bakteriler rol oynamaktadır; Escherichia coli, Klebsiella, Pasteurella ve Staphylococcus’lar . Köpeklerde pyometra hormonal ve bakteriyel ilişkinin sonucu olarak şekillenmekle beraber, hastalığın gelişiminde hormonlar birincil rol oynarlar. Pyometra, uterusun progesteron hormonuna anormal şekilde cevap vermesi ve buna bakteriyel bulaşmanın da eşlik etmesi sonucu şekillenmektedir. Kızgınlık dönemlerinin boş geçmesi, hiç gebe kalmamış köpekler, kızgınlığın baskılanması ve istenmeyen gebeliklerin sonlandırılması amacıyla hormon (Progesteron-östrojen) kullanımı pyometra riskini arttırmaktadır.

Pyometra, her yaş grubunda görülmekle beraber, daha çok hiç doğum yapmamış ve çok yaşlı (7-11 yaş) köpeklerde görülmektedir. Sekiz ve üzeri yaşlardaki köpeklerde, görülme olasılığının daha yüksek olduğu (%15-50) bildirilmektedir. Pyometra tanısı konulan 19 farklı ırk köpeğin 5-14 yaş arasında olduğu bildirilmektedir. Pyometrada en sık izole edilen mikroorganizma E. coli’dir. Pyometrada, uterusun bakteriler ile enfekte olduğu hususunda fikir birliği bulunmaktadır.

Golden Retriever, Miniature Schnauzer, Irısh Terrier, Rough st. Bernard, Leonberger, Airedale, Cavalier King, Charles Spaniel, Rough Collie ve Rottweiler ırkı köpeklerde pyometra insidensinin yüksek, Wirehaired Dachshund ve Mongrel ırklarında ise daha düşük olduğunu bildirmektedir. Bir çalışmada araştırmacılar, pyometra belirlenen 19 köpekten 13’ünün Terrier ırkı olduğunu, Terrier ırkı köpeklerde genetik bir duyarlılığın olduğu fikrini bildirmişlerdir.

Klinik Belirtiler

Klinik belirti olarak, kusma, iştahsızlık, ishal, sık sık idrar yapma, çok su içme, karında büyüme ve aşırı kilo kaybı bulunmuştur. Kapalı serviks ( serviks, rahim ile vagina arasında kalan kaslı bir yapı olup normalde ‘gebelikte’, ‘kızgınlık dışı dönemlerde’ kapalı olup rahmi dış etkenlerden korur) pyometralarında klinik tablonun daha şiddetli seyretmesi, toksik içeriğin uterusdan boşalmasının olmaması sonucu, bakteri ve toksinlerin genel dolaşıma yoğun olarak geçmesine bağlı olabilir. Hayvanlarda iştahsızlık, durgunluk, çok su içme, sık sık idrar yapma, kusma ve ishal bulunmaktadır. Bunu su kaybı, şok, koma ve ölüm takip edebilir. Kapalı serviks pyometralarında şok, kanda toksin birikimi ve ölüm süreci hızla şekillenir. Klinik belirtiler hastalığın şiddetine ve süresine, bakteriyel enfeksiyonun varlığına, kanda toksin oluşumuna, serviksin açıklığına ve hayvanın genel durumuna göre farklılıklar gösterir. Altmış-doksan gün önce kızgınlık (östrus) göstermiş, 6 yaşından büyük ve çiftleştirilmemiş köpeklerde, sık sık idrar yapma, çok su içme, iştahsızlık, hafif ateş ve depresyon benzeri semptomlar gözleniyor ise pyometradan şüphelenilmelidir

Vaginal akıntı, irinli, kırmızımsı-kahve renkli ve krem kıvamındadır. İrinli, kanlı vaginal akıntı açık pyometra olgularında görülmektedir. Bu tip vakalarda vücutta şiddetli sıvı kaybı görülmektedir

Pyometralı hayvanlarda, vücut ısısı yüksek veya normal sınırlar içindedir. Yüksek ateş, özellikle ikinci enfeksiyon ve uterusta enfeksiyon sebebiyle ortaya çıkar.

Tanı

Uterus boşluğunda irinin birikmesiyle karakterize olan pyometranın klinik tanısında ultrasonografiye sıklıkla başvurulmaktadır. Pyometranın klinik dış belirtileri başlamadan önce ultrasonografiyle erken tanısı, tedavi başarısında önemli rol oynamaktadır .

Ultrason, tanının doğrulanması, ilaç tedavisinin sonucunun izlenmesi ve vaginal akıntının az yada bulunmadığı pyometra vakalarının tanısında yaygın kullanıma sahiptir. Tanı; pyometraya has klinik belirtiler, fiziki muayeneler, laboratuvar testleri, ultrason ve radyografi ile doğrulanmalıdır.

Tedavi

Köpeğinizde bu ve buna benzer belirtiler görüyorsanız mutlaka Veteriner Hekiminizle temasa geçiniz. Pyometra hastalığının tedavisi kesinlikle hekim kontrolünde olmalıdır. Veteriner Hekiminiz gerekli tedavi seçeneğini muayenesini yaptıktan sonra size bildirecektir.

Ameliyat öncesi, köpek canlı ve genel durumu iyi ise hastanın durumu iyi kabul edilir. İlaçla tedavinin başarı şansı, hastalığın derecesine ve klinik belirtilerin düzelmesi için gerekli tedavi uzunluğuna bağlıdır.

Pyometralı dişiden daha sonra yavru alınmayacaksa en ideal tedavi yöntemi operasyondur. Klinik düzelme, uterusun ameliyatla uzaklaştırılmasından sonra kalıcı ve hızlıdır.