KÖPEK EĞİTİMİ

TEŞVİK: Başarılı Köpek Eğitim Anahtarı
Ödül denen bu şey de nedir? Sizin de fark etmiş olabileceğiniz gibi diğer homapage dosyalarında da okuduysanız "ödül" den çok sık bahsedilir. Ödülü anlama köpeğinizin davranışlarını, nasıl öğrendiğini ve davranışlarında her hangi bir değişiklik yapmada başarılı olmada büyük önem taşır.
İşte size asla unutmamanız gereken bir cümle:

KÖPEĞİNİZİN DAVRANIŞLARININ BÜYÜK BİR ÇOĞUNLUĞU TEŞVİK ETMENİN SONUCUDUR.
Köpeğinizde belirli bir davranışı teşfik eden siz ya da başka biri olabileceğini aklınızdan çıkarmamanız gerekir. Arkadaşlarınız, komşularınız, akrabalarınız, çocuklar belirli bir davranışı teşvik edebilirler. Köpeğinizle iletişim içindeki her hangi bir kişi potansiyel olarak onun davranışında değişikliklere neden olabilir.
Ödül ya da teşvik köpeğinizin hoşuna giden her hangi bir şey olabilir. Yiyecek, okşanma, ses tonunuz, belirli bir kelime, yüz ifadesi, belirli bir oyuncakla oynamasına izin verme, dışarı çıkma, köpeğiniizn sevdiği biri ya da bir köpeğe gitme ve en çok gözden kaçan hoş olmayan birşeyden uzak durma. Bunlar köpeğinizin davranışlarını teşvik ederek belirleyen bir kaç ödülden biridir.
Basit olarak ifade edilmek istenirse teşvikin basit mantığı şudur:

KÖPEĞİNİZ HOŞUNUZA GİDEN BİR ŞEY YAPTIĞINDA SİZ DE ONUN HOŞUNA GİDEN BİR ŞEY YAPIN.
Yavru dünyamıza girer ve hareket etmeye başlar. Bazı davranışları teşvik edilirken bazılar edilmez. Köpeğiniz bir yaşına geldiğinde sahip olduğu davranışların çoğu kazara ya da kasten teşvik edilmenin sonuçlarıdır. Doğru, köpek davranışının bazıları genetiktir; fakat gün içinde karşılaştığımız davranışları öğrenilmiş ya da teşvik edilmiştir. Genetik davranışlar bile teşvik ile abartılabilir. Pekçok araştırmacı genlerin köpeğe belirli davranışlara sahip olacağı ya da belirli şekilde hareket edeceği bir yatkınlık sağladığı konusunda hem fikirdir.
Teşvik hızlı ve güçlüdür. Ödül bir davranışın tekrar gerçekleşme olasılığını sıfırdan % 80'e çıkarabilir. Düşünün bir kere. Tek bir teşvik bile bir davranışın gelecekte yinelenmesini garanti edebiliyor. Şimdi ödülün köpeğinizin davranışlarını anlamada niçin bu kadar büyük önem taşıdığını ve bu anlayışın köpeğin davranışını değiştirmede ve öğrenmesini sağlamada ne kadar gerekli olduğunu anlayabilir musunuz?
İkinci önemli konu ise ödüllendirmenin zamanlamasıdır. Köpek bir şey yaptıktan sonra en ideal ödüllendirme zamanı 1/2 saniyedir. Çeşitli araştırmalar da bunun doğru olduğunu göstermektedir. Bu, pek çok nedenden dolayı büyük anlam ifade etmektedir. Köpek sürekli hareket halindedir. Ödüllendirmek için bir ya da iki saniye bekleyecek olursanız köpeğinizde başka bir davranışı taşvik ediyor olabilirsiniz. Örneğin: köpeğe oturmayı öğretmeyi alalım. Köpek oturur; fakat siz ödüllendirmek için köpeğin ayağa kalkmasını beklerseniz ayağa kalmasını ödüllendirmiş olursunuz. Ödüllendirdiğiniz anda köpeğiniz ne yapıyorsa teşvik edilen davranış odur.
Pek çok kere köpek sahipleri köpeklerinin üzerlerine çıkmasından şikayet eder. Onlarla konuşurken, doğal olarak teşvikin önemini bilmedikleri için, o sırada köpekleri üzerlerine çıkmaya çalıştıklarında köpeklerini okşadıklarını fark ederim. Köpek sahipleri böylece bilmeden köpeklerinin üzerlerine çıkmasını teşvik ettiklerini fark etmezler.
Köpeğin sahibinden yiyecek dilenmesi bir ikinci sorundur. Köpek sahibi bir şey yerken ondan ısrarla parça ister. Tabiki köpek sahibi yerken oturup ağlayan gözlerle ona bakar ve sonunda da hakkını alır. Sahip bıkacağını umarken sonunda teslim olur ve köpeğin dilenmesini teşvik etmiş olur.
Köpeğin saldırgan yanını teşvik etmek de köpek sahiplerinin genellikle bilinçsizce yaptığı bir davranıştır. Eve yabancı biri gelir. Köpek yabancıya hırlar. İyi niyetle sahibi "Tamam, kimseye bir zarar vermeyecek o" diyerek köpeği sakinleştirmeye çalışır. Tekrar, ne yaptığının farkında olmadan sahip köpeğin saldırgan davranışını ses tonuyla teşvik etmiş olur.
Aşağıdaki örnek kısa süre önce benim şahit olduğum bir olaydır. Alış veriş etmek için bir dükkana girmiştir. Tezgahın arkasından güzel bir Boxer yavrusu çıktı. Bana hırladı.Sahibi tamamen güven verici tatlı bir tonla "Tamam Rambo, tamam" dedi. Dükkan sahibine yaptığının nelere neden olabileceğini açıklamaya çalıştım. Ona köpeğin kelimelerin anlayamayacığını söyledim. Ayrıca davranışının köpeğe daha fazla hırlamaya teşvik ettiğini açıkladım. Dükkan sahibi söylediklerime inanmak şöyle dursun saçmaladığımı bile düşünmüş olabilir. Sonraları köpeğin bir müşteriyi ısırdığını ve uyutulduğunu öğrendim.
Bazen "fırtına" köpeği diye adlandırdığım köpeklerle de çalıştım. Bu köpekler fırtınanın çıkardığı sesten öylesine korkuyorlardı ki kendilerine ve çevrelerindeki eşyalara zarar veriyorlardı. Çoğunlukla sahiplerinin korku ve paniklerini teşvik edecek şekilde bu köpkelerle sakinleştirici bir şekilde konuşup onları okşadıklarını fark ettim. Yine, iyi niyetle de olsa köpeğin tepkileri ödüllendiirlmiş olunuyordu.
Gördüğünüz gibi teşvikin önemi anlaşılmadığı takdirde her hangi bir davranış problemi ya abartılıbiliyor ya da yenisi yaratılabiliyor.
Öyleyse, davranış peoblemleri olan köpeklerle ne yapmalıyız? Başta bu bir muamma gibi gelebilir. Bu davranışların değiştirilmesi biraz deneme-yanılma, ekstra beceri ve adım adım ilerleme gerektirebilir.
Bu problemli davranışların çözümü DOĞRU DAVRANIŞI TEŞVİK EDEREK gerçekleşir.
Doğru davranışları anlamının en kolay yolu köpeğin aynı anda iki zıt davranışı yapamayacağını görmektir. Örneğin: bir köpek aynı anda hem oturup hem üstünüze zıplayamaz; aynı anda hem saldırgan hem de dost canlısı olamaz ya da aynı anda hem korkak hem de dışadönük olamaz.
Burada her köpek ve her köpek için durumlar farklı olduğundan net olmak güç olsa da doğru davranışları teşviki konusunda genel bir örnek vermeye çalışacağım. Sahibine yaklaştığında üzerine çıkmaya çalışan bir köpek düşünün. Burada doğru davranış sahibinin yanına geldiğinde oturması olacaktır. Böylece ilk adım köpek yanınıza geldiğinde önce ona "otur " komutunu vermeniz ve oturduğunda onna bol ödül vermenizdir. Köpeğiniiz size yaklaştığında üzerinize zıplamaktansa oturmayı öğrenmesi uzun zaman almayacaktır. Bu tekniği, köpeğin ayağına basmak, göğsünden dizinizle engellemek ya da kafasına bir şaplak atmak gibi ceza kullanımları dışında pek çok olayda başarıyla kullandım.
Doğru davranışı belirledikten sonra onu teşvik etmeyi öğrenmeniz biraz çalışma gerektirse de uzun vadede teşvikin nasıl çalıştığını anlamanız size ve köpeğinize büyük fayda sağlayacaktır.

alıntıdır