KÖPEKLERDE SALDIRGANLIK

Saldırganlık köpeklerde en yaygın ve en ciddi davranış problemidir. Bu durum hem hayvan sahibini hem de veteriner hekimi etkilemektedir. Birçok ısırık küçük, sorun yaratmayan boyutta olmasına rağmen duruma göre ciddi yaralanmalara hatta bazen ölümlere neden olmaktadır.

Saldırganlık, bir bireye zarar verici tüm davranışları kapsar. Şöyle ki; hırlamak, homurdanmak, ani ve kuvvetli hareketler yapmak ısırmak, saldırmak gibi.

Bazı davranış sorunları gibi, birçok köpeğin agresif davranışı anormal değildir. Bu davranışların çoğu türe özgü, ırka özgü olabilmektedirler ve insanların alışık olduğu tarzda, yaşam biçimlerine uygun olmayabilir.

Saldırganlık, genetik predipozisyon, maturasyon (ergenlik), cinsiyet, yaş, köpeğin boyutu, öğrenme, hormonal aktivite, psikolojik durum, dış uyarımlar gibi çok boyutlu, fazla sayıda faktöre bağlı kompleks bir olgudur. Bunun için davranış bilimciler bu konuda bir sınıflandırma yapmakta zorlanmışlardır. Ancak en uygun sınıflandırma bu davranışların oluş sıraları, örnekleri ve hangi durumlarda gerçekleştikleri göz önüne alınarak yapılandır.

Önderlik, hakimiyet kaynaklı saldırganlık en çok rastlanılan tiptendir. Köpekler de kurtlar gibi sürü halinde yaşamaya alışık hayvanlardır. Sürünün içinde agresif hareketlerle önderlik yapmaya çalışırlar. Hayvan sahiplerini en çok bu tür agresiflik rahatsız etmektedir. Bu tür hareketler bir veya birkaç aile bireyine ya da evdeki diğer petlere karşı olabilir. Evdeki aile bireylerini de kendi türlerinden olarak algılayıp, aileyi bir sürü gibi görüp onlar üstünde de egemenlik kazanıp, önderlik yapmak için agresif tutumlar sergilerler. Böylece aile içindeki hiyerarşide üst sıralarda yer almaya çalışırlar. Bu hiyerarşide kendilerinden sonra gelen bireylere saldırgan hareketlerde bulunurlar. Bu tip saldırganlık sosyal ergenlikle birlikte görülmeye başlar. Bu da 18-36 aya tekabül eder.
Sahip olmaya yönelik agresif hareketler, önderlik kaynaklı agresif hareketlerle ilişkisi olmamakla beraber, insanlara ve diğer hayvanlara karşı, yiyeceklerini, oyuncaklarını veya diğer değerli eşyalarını tehlike altında hissettikleri zaman görülebilmektedir.
Yırtıcı saldırganlık köpeğin av olarak gördüğü her nesneye karşı olabilir. Genellikle bu davranış hayvanlara karşı sergilenmektedir. Ancak çabukça hareket eden nesnelerle birlikte hareket eden çocuklara, bisikletlere, arabalara karşı da olabilir.
Korku kaynaklı saldırganlık insanlar veya hayvanlar korku içindeki bir köpeğe yaklaşınca ortaya çıkmaktadır. Genellikle köpeğin kaçmasının mümkün olmadığı durumlarda, bir kafesin içindeyken veya veteriner kliniğinde muayene masasındayken sıklıkla karşılaşılabilir. Bazen hayvan sahiplerinin uygun olmayan cezalandırma teknikleri kullandıkları zaman da ortaya çıkabilir. Aktif, hareketli küçük çocuklar da hayvanda böyle bir korkuya sebep olabilmektedirler.
Ağrı kaynaklı saldırganlık da bir hayvan veya insan tarafından köpeğe acı verecek durumlar oluşturulduğunda ortaya çıkar. Köpeğin ağrıyan bir bölgesine dokunulduğu zaman veya enjeksiyon yapıldığı zaman da bu durum düşünülmelidir.
Annelik içgüdüsüne bağlı saldırganlık bir insan veya hayvan yavrularına yaklaştığında ortaya çıkabilir. Yalancı gebelikte de bu durum görülebilir.
Oyunda saldırganlık: Oyun oynarken hırlamalar, küçük, zararsız ısırmalar normal kabul edilir.
Erkekler arası saldırganlık erişkin erkek köpekler arasında, kendi bölgelerini korumak için veya birbirlerine üstünlük sağlamak, önder olmak için ortaya çıkmaktadır.
Dişiler arası saldırganlık genellikle aynı evde yaşayan dişi köpekler arasında yaşanır. Bu da sürüdeki hiyerarşik düzenden kaynaklanmaktadır.


Veteriner Bakımı

Teşhis

Bu tür davranış problemleri yaşandığında veteriner hekimin köpeğin fiziksel muayenesini eksiksiz olarak yapması gerekir. Böylece ağrıdan kaynaklanan saldırganlıklar ortaya çıkarılabilir. Örneğin boyun bölgesinde ağrısı olan bir köpek tasması çekildiğinde agresifleşebilir.

Sorun yaratan davranışın tam olarak incelenmesi gerekmektedir. Bu agresif yaklaşıma neyin neden olduğu, ne sıklıkta ve kime karşı bu tavırları gösterdiği ve nasıl davranışlar sergileyip ne tür hareketler yaptığı incelenmelidir (örneğin ısırma, hırlama, saldırma, vb.). bu davranışları yaptığı zaman bunları not etmeniz veterinerinizle görüştüğünüzde yararlı olacaktır.

Köpeğin bu tür agresif davranışlarının video kayıtlarını yapmanız da teşhis için çok faydalıdır.

Tedavi

Genel olarak her tip agresif davranışın kombine bir tedavisi olabilmektedir. Bu tedavi, ilaç tedavisi, cerrahi işlem (kısırlaştırma), eğitim (örneğin tasma kullanımı), agresifleşmesini sağlayan durumlardan sakınma, birtakım davranış değiştirme tekniklerinin bir veya birkaçını birlikte kullanarak yapılabilmektedir. Bunlar duruma ve teşhise göre değişebilmektedir.

Bu tedavinin prognozu daima şüpheli olarak görülmelidir. Kendi köpeğinizin davranışlarından her zaman, sahibi olarak, siz sorumlusunuzdur. Buna rağmen bu davranışların oluşma sıklığı birçok durumda azaltılabilmektedir. Tamamen ortadan kaldırılamayabilir. Bu davranışların bir daha tekrarlamayacağını kimse garanti edemez. Agresif bir köpeğe sahip olmanın riskini taşımak size aittir.



Evde Bakım

Profesyonel yardım almadan önce köpeğinizin agresifleşmesini arttıran her türlü hareketten sakınmalısınız. Ona fiziksel cezalar uygulamayın. Bu cezalar onun daha çok sinirli, saldırgan olmasına hatta ciddi yaralanmalara dahi neden olabilir. Bunu evinize misafirleriniz, küçük çocuklar geldiğinde köpeğinizi başka bir odaya kapatarak yapabilirsiniz. Eğer başka köpeklerle kavga ediyorsa onları da ayrı odalarda tutun. Köpeğinizin sahiplendiği eşyalar varsa (örneğin kemik vb.) bu objeleri kaldırın. Eğer köpeğinizin ne yapacağını tahmin edemiyor, ona güvenmiyorsanız, güvenli bir ağızlık kullanabilirsiniz.

Çocukların kontrolünüz dışında köpeğinize müdahale etmesine izin vermeyin. Ayrıca çocuklar köpeğinize, yemek yerken, kemiğini kemirirken veya dinlenirken ona müdahale etmemeleri gerektiğini bilmelidirler. Köpeği kızdırmamalı, rahatsız etmemelidirler.

Köpeğinizin tasması her an üzerinde olmalıdır. Ev içinde ise ince naylon, tokalı bir tasma onu daha rahat kontrol edebilmenizi sağlar. Evde kullanılacak tasmalar ayrıca boyun tasmasına da rahatça tutturulabilir ki bu daha iyi bir kontrol sağlar.

Kavga eden köpeklerin arasında kalmamaya dikkat edin. Onları su, yüksek ses veya spreyler kullanarak ayırmalısınız.

Fiziksel cezalandırmalar, örneğin vurma, sarsma, elektrik şoku, vb. köpeğinizin saldırgan tavırlarını arttırabilir ve ciddi yaralanmalara sebep olabilir.