28 Haziran 2008 Cumartesi

KÖPEK


DOSTUMUZ KÖPEK
İster dikkatle planlanmış bir üretim ya da şans eseri doğmuş olsun bir köpek - köpeğiniz- kürklü bir insan değildir. Köpeklerin insana eşit koşulan pek çok özelliği vardır. Güçlü duygusal bağlar geliştirirler; sosyal bir sistem içinde yaşamlarını sürdürürler; neşe, acı, keder, öfke ve korkularını belli ederler; zeki; duyguları okuyabilen ve eğitilebilirdirler. Genel olarak bahsettiğimiz özellikleri bizle paylaştıkları için onlara bir insan gibi davranırız ve ne yazık ki köpekler umduğumuz gibi karşılık vermediğinde hayal kırıklığına uğrarız. Buna karşılık köpeğiniz de sizi sanki onun kendi türündenmişsiniz gibi görür. Sizi ya lider "alfa" olarak görür ve saygıyla itaat eder ya da kendi düzeyinde bir grup üyesi olarak kabul edip size ne saygı duyar ne de itaatkar davranır.
Köpeğinizi bir insana çevirmezsiniz; fakat sizi bir başka köpek olarak görmesinden faydalanıp gözünde pozisyonunuzu bir "alfa" olarak yükseltebilirsiniz.
Köpeğinizin eğitimi ona vermek istediğiniz mesajı anlamasını sağlayamadığınız sürece başarısız olacaktır. Tüm yapmanız gereken köpeğinizin anlayacağı onun için doğal dili kullanmanızdır. En basit yöntemiyle ister ilk kez eğitin isterseniz baştan başlayın iyi davranışlarını ödüllendirip yanlışları doğru şekilde düzeltirseniz sonucu çabanıza değecektir.
Köpekler, neyin doğru neyin yanlış olduğunu davranışlarının avantajlı ya da avantajsız sonuçlarını tecrübe ederek öğrenir. Bir köpeği eğitmek ona kendisi için neyin faydalı olup neyin olmadığını göstermekten başka bir şey değildir.
Köpeğinizin üzerinde kontrolü sağlamanın en etkili yöntemi ortak bir dil kullanmaktır.
İşe yarmayan bir disiplini sürdürmek köpeğinizin gözünde sadece sizin etkisiz olduğunuzu kanıtlar. Uygulatamayacağınız hiç bir komutu vermeyin. Bu, onu istediğinde sizi duymazdan gelebileceği fikrine alıştırır. Hiçbir komut uygulanmadan geçilmemelidir.
Problemli bir davranışı düzeltirken bu davranışı durdurmanın en doğru zamanı köpeğiniz henüz bunu düşündüğü andır. Olay sırası ve sonrasında bunu düzeltmek daha az etkilidir. Yine de istenmeyen davranışın tam gerçekleştiği sırada hata doğru yöntemle düzeltilmelidir.
Disiplinin zamanlaması disiplinin tipinden daha önemlidir.
Pekiştirmek amacıyla disiplin için tehdit etmek sadece köpeğinizin sizi görmezden gelmeyi öğrenmesini sağlar.
Köpekler suçluluk duymaz. Yaramazlık yaptıktan sonra köpeğinizin suçlu suçlu ortalarda kıvranması olayın kendisine değil sahibinin olayı fark ettiğindeki davranışına tepkidir.
Pazarlık yapmak ve yalvarmak ( Lütfen, eğer koltuğu bir daha kemirmezsen eve döndüğümde seni dışarı çıkaracağım) sadece zaman ve duyguların harcanmasıdır. Bunu yapmayın.
Rutin olarak Otur/Yat/Bekle gibi temel itaat eğitimini evde sık sık pratik yaparak pekiştirirseniz problemli davranışların çözümünü hızlandırabilirsiniz. Bu egzersizler kontrolün sizin elinizde olduğunu köpeğinize anlatmanın en doğal ve etkili yoludur.
LİDER "ALFA"
"Alfa" olmak demek köpeğinizle askeri bir disiplin altında yaşamak değildir. Bu sadece ilişkinizde kendinizi lider pozisyonunda kabul edip o şekilde davranmanız anlamına gelir. Böylece gerçekçi ana kurallar koyarsınız, bunları öğretir ve uygulatırsınız. Köpeğiniz bir kez bu kuralları öğrendiğinde tüm yapmanız gereken kural dışına çıktığında hemen doğru yöntemlerle müdahale etmenizdir.
"Alfa" pozisyonunun varlığı, köpeğinizin zihinsel ve duygusal sağlığı için önemlidir. Ya siz alfa olursunuz ya da köpeğiniz. Bir "alfa" köpeği tanımlamak çok kolaydır: itaat etmez, sürekli havlama, eşyaları kemirme ve evden kaçma gibi istenmeyen davranışlarda düzeltme kabul etmez ve rahatsız edilmeye, zorlanmaya gelmez. Diğer insanlara ve köpeklere göz dağı verir ve genelde tuvalet eğitiminde pek güvenilir değildir. Bu onların hatası değildir. Tüm bu davranışlar doğada hayatta kalmalarına yardımcı olan içgüdüsel davranışlardır. Birileri patron olmak zorundadır. Eğer siz değilseniz bu mutlaka o'dur.
Kendinizi "Alfa" olarak kabul ettirmek sadece ona karşı genel tavrınız ile gerçekleşir. Ona sinirlenip inatlaşmak ve canını yakmak bir liderin yapacağı şey değildir.

TAVIR
Alfa önce yer. Mümkün olduğu anlarda köpeğinizi siz yedikten sonra besleyin. Asla serbest besleme yapmayın ve siz izin verinceye kadar yemeğe başlamasını engelleyin.
Alfa kapılardan önce geçer. Giriş ve çıkışları kontrol edin. İçeri girerken ya da dışarı çıkarken köpeğinizin sizi itip önünüze geçmesine izin vermeyin.
Alfa istediği yerde istediği şekilde serbestçe dolaşır. Köpeğiniz yolunuzun üzerinde yatıyorsa üzerinden atlamayın. Kalkıp sizin için yolu açmasını sağlayın.
Alfa en iyi uyunacak yeri kendi için seçer. Köpeğinizi yatağınızdan indirin.
Alfa "ne zaman" ve " nereye" sorularının cevaplarını kendi verir. Köpeğinizi mobilyaların üzerine çıkmasına izin veriyorsanız sadece siz istediğiniz için onu arasıra aşağı indirin. Daha sonra belirli zaman dilimleri için tekrar yanınıza çağıra bilirsiniz.
Arabada oturacak yeri köpeğinizin seçmesine izin vermeyin.
Merdivenlerden inip çıkarken sizi takip etmesini sağlayın.
Yemekte sizden yiyecek dilenmesine kulak asmayın.
İlgi çekmek için havlamasını duymazdan gelin.
İstenmeyen her davranışına hemen müdahele edin.
Yemek zamanı mamasına başlamadan önce onu bekletin. "Bekle" komutunu verirken tasmasından gerekirse onu engelleyerek sizi anlamasını sağlayın. Sakinleşince onaylayıp tasmasını bırakın.
Köpeğiniz hakketmediği sürece onu sevip ödüllendirmeyin. Bırakın en basit şeyler için bile sizin için çalışsın. Bisküvisini yemeden önce ya da çılgınca üzerinize atlamaktansa sakince oturup ne kadar uslu bir köpek olabileceğini size kanıtlasın.
Doğada sadece hiyerarşik olarak alttaki üyeler liderlerini görünce onun çene altını yalayarak bunu onaylar. Köpeğinizi çene altından daha çok kafasının üzerinden sevin.
Aile içindeki resesif davranışlarını ödüllendirin. Örneğin sizi yalamasına izin verin.
Bu liderlik egzersizlerini günlük rutininizin bir parçası haline getirin.
O gün aklınızın nerede olduğunu kendinize
sorup dururken köpeğinizi belirsiz bir
yolculuğa göndermeden önce dikkatlice
cevaplamanız gereken iki soru var.

"NİÇİN" ve "NASIL" BİR KÖPEK
İSTİYORUZ?
Keşke bir köpeğin sahibinin yanında olma nedenlerinden emin olduğu kadar biz de niçin bir köpek istediğimizden emin olabilsek. Genellikle içimizde daha çok sezgisel nedenler vardır. Samimi olduğu sürece bunların en haklı nedenlerin başında geldiğine inanıyorum. Köpeğini belli bir görevi yürütmesi ya da sadık bir arkadaşa sahip olmak için isteyenlerin de doğru köpek sahibi olabileceğini var sayabiliriz.
Gerçekte hayatımızı bir köpekle paylaşmaya karar verdiğimizde onla sağlıklı bir ilişki kurmanın yolu şu iki soruyu cevaplamaktan geçiyor bana göre. Bir köpeği "niçin" ve "nasıl" istiyoruz ? Niçin istediğimize dair soruların cevapları ikincisine göre daha net doğal olarak. Bir bekçi ya da av köpeği gereksinimlerden sadece ikisi. Daha derine inelim. Bir bekçi köpeği istiyorsunuz; ama daha çok saldırganlık göstermeden yabancıyı havlayarak haber vermesi yeterli sizin için. Bir Doberman ya da Rottweiler değil belki; ama dükkanda arkada çalışırken gelen müşteriyi kovalamdan sadece havlayarak haber verecek bir Pomeranian bu göreve gönülden talip olabilir. Ya av köpekleri? Sizce Cocker Spaniel ile İngiliz Pointer aynı avın köpekleri mi? Pek avcılıktan anlamam; ama kulüplerine göre ırk özellikleri tam örtüşmüyor. Çocuklarınıza oyun arkadaşı olarak Minyatür Pinscher yerine Standart Schanzuer'a ne dersiniz?
Gelelim "nasıl" sorusuna. Köpekleri istediğimiz zaman düğmesine basıp kapatarak ayak altından kaldırabileceğimiz bir çeşit eşya olarak mı görüyoruz yoksa asla büyümeyecek üç yaşında bir çocuğumuz olduğunun en başından itibaren farkında mıyız? Ailemizin bu yeni dostunun onun yaşamı boyunca davranışlarını etkileyecek zorlu geçecek bir eğitim ve olgunlaşma dönemi olduğunu, yaşamının son gününe kadar sürecek düzenli veteriner seyahatlarına ihtiyaç duyduğunu, gerek halınızın üzerinde gerekse henüz üzerindeyken düzenli tüy bakımının göreviniz olacağını şimdiden kendinize anlatmanız gerekiyor. Bu konuda kendinizin yanı sıra ev ahalisinin de işbirliğine gereksiniminiz var. Diğer bir önemli konu ise her ay kira, elektrik/su faturalarının yanı sıra onun mama ve olası diğer masrafları için de bütçe ayırmanız gerekmesi. Özellikle bunu hiç de hafife almayın. Oğlunuzun okul gezisi ile köpeğinizin sağlık sorunu arasında karar vermeniz bazen güç olabilir. Bu liste daha bilinçli bir incelemeyle daha da uzatılabilir.
Alıntıdır

Hiç yorum yok: