KÖPEK EĞİTİMİ " ÖZEL AMAÇLI EĞİTİMLER "

1-ALAN KORUMA EĞİTİMİ

Bu eğitim koruma eğitimindeki en zor aşamalardan birisidir.Çünkü insansız bir ortamda tek başınadır.Köpeğin tek başına yada diğer köpeklerle birlikte bulunduğu alanı(Bahçe fabrika depo vs)mükemmel bir şekilde dışarıdan gelecek tehlikelere karşı koruması alan koruma eğitimidir.Asla yabancıdan yiyecek almadan,yere atılan yiyeceği yemeden, hiçbir silah ve sopa cinsinden etkilenmeden görevini yapmasını öğretir.İleri seviyede ki testlerimizi geçmesi kesin olarak şarttır.

2- ŞAHIS KORUMA EĞİTİMİ

KORUMA ve koku meziyetleri yapan köpeklere SCHTZHUND denir.Bu bir eğitim sistemidir. Bu eğitimde asıl amaç köpeğin sahibini ve yakınlarını korumasıdır. Elbetteki her köpek bu görevi yapamaz yine uygun bir yavrunun eğitim aşamasına kadar çok iyi yetişmiş olması gerekir. Ayrıca iyi beslenmesi ve sağlıklı olmasıda şarttır. Halk arasında bazı yanlış uygulamalar mevcuttur. Köpeği karanlıkta tutmak, çiğ yemek yedirmek gibi uygulamalar yapılmamalıdır.

Şayet köpeğin geninde sertlik yoksa ne yaparsınız yapın olmaz, köpeğin özünde olması gerekir, Mizacı sert olması gerkir gerisi makyaj olur ve gerçek anlamda bir tehlike ile karşılaştığında bir tekme yediğinde korkup kaçacak ve sizi yarı yolda tehlike ile burun buruna bırakcaktır. Bu eğitim oldukça zor ve tekniktir çok yetenekli partner gereklidir. Örneğin bir düşman şahsın silahına davranması ile köpeğin bu hareketin ne manaya geldiğini anlayıp düşmana saldırması gerekir veya (tut)komutu ile şüpheli şahsa saldırıp onu etkisiz hale getirmelidir, (BIRAK)komutu ile bırakmalı fakat yinede dikkatti düşmanın üzerinde olmalıdır. Köpekler normalde eğitim almadıkları sürece gerçekten ısırmayı bilmezler.Ancak profesyonel eğitim sonucunda köpekler etkili ısırma tekniği kazandırılır.

Bu işide provakatörler tabir ettiğimiz partner yapar. Biz onun için size bu çalışmayı yapmayın diyoruz. Isırmayı bilmeyen köpeğe elindeki malzemeyi ustalıkla köpeğe nasıl vermesi gerektiğini provakatör çok iyi bilir. Buna yer tutuşda dahildir. Kısaca özetlersek, dövüş sanatını bilmeyen insanla bilen insan gibidir. Ancak ısırma tekniğini öğrenen bir köpek kolunuzu tuttuğu anda 3 sn. gibi kısa bir sürede sizin kolunuzu kırar ve liflerinizi kopartır ve siz bu kısa zamanda bayılırsınız ve etkisiz duruma düşersiniz. Sanırım işin önemi ve ciddiyetini kavradınız. Şahış koruması yapacak yavru daima sahibi ile birlikte yaşamalı ve eve gelen herkesle haşır neşir edilmemelidir. Ama gözlemlemelidir. Sokakta herkesle temas içinde bulunmamalıdır, çünkü insanlardan aşırı sevgi ve ilgi gören köpek miskinleşir ve ona ileride insan kötü demek çok zor olur. Beynine insanların iyi olduğu kazınmıştır.

Bu sebeple bu ilişkiyi iyi ayarlamalıyız. Daima uzaktan. Eğitim alanına çıkan acemi bir köpeğe daima kendisinin güçlü kuvvetli olduğu hissettirilir,aslı da böyledir. Hiç bir zaman bir köpeğe güç uygulanmaz, daima köpek kazanır. İnsan hep ondan korkar, bu boğuşma esnasında da böyledir. Burada provakatörün önemi ortaya tekrar çıkıyor.

C- KOKU EĞİTİMİ

Köpekler burunlarıyla yaşar.İnsanlar köpeklerin bu özelliğinden faydalanma yoluna gitmişlerdir.Avlanmada,bomba bulmada,kayıp bulmada,narkotik görevinde büyük başarı sağlamışlardır.Bu eğitim çok küçük yaşlarda oyunla başlar.Köpeğin sevdiği oyuncakları gösterip,basit yerlere saklarsınız.Bu arada köpeği bir başkası tutar ve "bul" komutuyla köpeği bırakır.Mama da saklanır.İnsanın da saklanması bu sistem içerisinde yer alır.Bu işi yapacak köpekte oyunculuk karakteri olmalıdır.top,mama yada değişik objelere ilgi duymalıdır.Zaten eğitimin ilk aşamasında da bu objeleri kullanmalısınız.Bu eğitimde başarı elbette yavrunun , anne ve babasının taşıdığı genlere bağlıdır.profesyonel eğitim gerektirir.

D- REFAKAT VE REHABİLİTE KÖPEĞİ EĞİTİMİ

Görme engellilere rehberlik yapacak köpeklerin iki aylıkken seçilmesi ve eğitime başlanması gerekir. Sakin mizaçı, eğitilebilme özelliği yüksek ve zeki köpekler tercih nedenidir. Köpek çok iri ya da küçük olmamalı. Alman Çoban, Labrador, Golden Retriever ya da bu son iki ırkın melezleri en uygun ırklardır. Bu özellikleri taşıdığı takdirde tüm köpekler rehber olabilir.

Rehber köpekler insanlara, kedi dahil diğer hayvanlara, çocuklara, farklı kokulara, ses ve gürültüere, trafiğe, otomobil, tren, metroyla yolculuğa sosyalleşme döneminde alıştırılır. Üç aylıkken bu eğitim tamamlanır. 11-12 aylıkken beş ay sürecek esas eğitim başlar. Köpek her ortamda sahibinin komutlarına itaat etmeyi, engeller önünde durmayı ve yavaşlamayı, kalabalık ortamlarda yapması gereken davranışları, karşıdan karşıya geçmeyi öğrenir.

HÜRRİYET GAZETESİNDEN ÖZEL HABER
"HAYVANLARLA REHABİLİTE ÜZERİNE
SPASTİKLERE DEVA 25/ŞUBAT/2002"



Türkiye'de ilk kez spastik çocuklar için köpek eğitimi başlatıldı."Royal Dog" adlı kulübün "dört ayaklı doktorları" engelli miniklerle 24 saat bizzat ilgileniyor. Dünya genelinde yaygın olarak kullanılan spastik çocuklar için köpekli tedavi yöntemi Türkiye'ye de geldi. Engelli minikleri topluma kazandıran uygulama, bir köpek kulübünün öncülüğünde başlatıldı. "Royal Dog" adlı kulüp, farklı cinslerden köpekleri bir hastabakıcı gibi eğitip, spastik çocukların hizmetine sunuyor. Köpek yıllarca çocuğun yanından ayrılmıyor, yardımcısı ve arkadaşı oluyor. Royal Dog'ın Türkiye'deki pek çok engelli çocuğa umut olacağını belirten eğitmen Güngör Çilli, yöntemin Türkiye'de yaygınlaşmasıyla birlikte sadece çocukların değil, ailelerin de huzura kavuşacağını söyledi. Avrupa'da köpek yetiştiriciliği alanında eğitim gören Çilli, "Türkiye'de engelli çocuklar için hizmet veren kuruluş sayısı çok az. Engellilere özel okullar bile yeni yeni açılıyor. Eminiz ki köpekli tedaviye ihtiyaç duyacak pek çok aile vardır. Bir doktor arkadaşımın ısrarıyla açtığımız bu kulüp minik hastalarımıza gülmeyi öğretecek" dedi. Çilli en ilgili ailenin bile özürlü çocuğuyla 24 saat boyunca ilgilenemeyeceğini, köpeğin bir çocuğun ruh halini anlayarak ona yardımcı olabileceğini de sözlerine ekledi. KÜÇÜK EVE KÜÇÜK KÖPEK Engelli çocuklar için "Golden Retreiver", "Labrador" ve "Alman çoban köpeği" cinslerinin tercih edilmesinin, uyum açısından daha verimli olacağını belirten Çilli, "Bu köpekler yaklaşık 15 yıl boyunca hizmet verebilir.

Hiç konuşmadan belli hareketlerle veya hissederek çeşitli görevleri yerine getirebilirler. Dünyadan soyutlandığını hisseden çocuklar bu sayede iyileşebilir. Yürüyemeyen çocuklar için tekerlekli sandalye ne ise, spastik çocuklar için de bir köpek en az aynı şeydir" diye konuştu. Cins bir köpeğin 750 ile 1000 dolar arasında alınabileceğini belirten Çilli şöyle devam etti:"Köpekleri bir yaşından itibaren eğitiyoruz, birkaç ay içinde de çocuğa alıştırıyoruz. Köpekli yaşam bahçeli evi olanlar için kolay oluyor. Bu ailelere Alman çoban cinsini tavsiye ediyoruz. Dar gelirli ve evi müsait olmayan ailelere ise küçük ama zeki cinsleri öneriyoruz. Ayrıca cinsi ne olursa olsun tüm köpeklerimizi saldırgan olmamaları ve havlayarak çevreyi rahatsız etmemeleri için ayrı bir eğitime tabi tutuyoruz. Böylelikle şikayet gelmiyor."


Güngör Çilli bu yöntemin Türkiye'de uygulaması zor bir yöntem olduğunu da söylemeden geçemedi: "Türkiye'de ne yazık ki yanlış bir zihniyet var. Bir köpekten ya canavar olması veya yabancı olan herkese saldırması bekleniyor. Umuyoruz ki bu tabuyu spastik çocukların sevimli dostları yıkacak." HASTABAKICI ADAYLARI EĞİTİMDE
Hastabakıcı köpekler genellikle Alman çoban, labrador cinslerinden seçiliyor. Çünkü bu cinslerin eğitimleri daha kolay; bir çocuğa sınırsız sevgi ve ilgi gösterebiliyorlar. Ayrıca en küçük bir hareketi bile emir kabul ediyorlar. Hatta çocuğun sezgilerine göre bile davranabiliyorlar.

Sokak köpekleri, görmeyenlere rehberlik etmek için eğitilecek

Çevre ve Sokak Hayvanları Derneği ile Altı Nokta Körler Derneği, sokak köpeklerini görme özürlülere yardımcı olmak üzere eğitecekler. Proje Türkiye''deki tüm görme özürlülere rehber köpek sağlarken, sokaklardaki sahipsiz köpekleri de yuva sahibi yapmayı amaçlıyor. Uzun zamandır çözüm aranan birbirinden bağımsız iki ayrı sorun sivil toplum örgütlerinin çalışmasıyla çözülecek. Çevre ve Sokak Hayvanları Derneği ile Altı Nokta Körler Derneği arasında imzalanan anlaşmaya göre, sokak köpekleri ''rehber köpek'' eğitiminden geçirilerek görme engelli kişilere verilecek. Proje için kollarını sıvayan Çevre ve Sokak Hayvanları Derneği Başkanı Fatma Balkanlı geniş kapsamlı bir kampanyayla projeyi duyuracaklarını belirterek, şunları söyledi.: ‘‘Proje için ilk etapta vatandaşları rehber köpekler konusunda bilgilendirmek amacıyla reklam ve halkla ilişkiler çalışmaları yapacağız. Buna paralel olarak televizyon, gazete ve dergilerde konuyu anlatacağız. Projenin mimarlarından Çevre ve Sokak Hayvanları Derneği üyesi Ayfer Uzunoğlu da tüm tanıtım kampanyalarının ücretsiz olarak MS reklam adına Bülent Fidan tarafından yapıldığını, projenin öncelikli olarak sponsor desteğine ihtiyacı bulunduğunu belirtti: ‘‘Tanıtım kampanyasında Rehber Köpek Projesi''nin dünyadaki örnekleri, ülkemizde neler yapılacağı, nasıl isleyeceği anlatılacak. Sponsor desteği ve bağışlarla proje yürüyecek. Köpekleri özel merkezlerde beş ayda eğitip isteyen görme engelliye teslim edeceğiz. Bu merkez için gerekirse Almanya''dan bu konunun uzmanı eğitmenler getirtilecek. ’’ Iki derneğin projesi planlandığı gibi gerçekleşirse sokak köpeklerini eğitecek merkezlerin bu yıl içinde kurulması ve ilk rehber köpeklerin önümüzdeki yildan itibaren görme özürlülere teslim edilmesi bekleniyor. 7 aylık eğitim gerekiyor Dr. Tamer Dodurka (I.Ü Veterinerlik Fakültesi) Görme engellilere rehberlik yapacak köpeklerin iki aylıkken seçilmesi ve eğitime başlanması gerekir. Sakin mizacı, eğitilebilme özelliği yüksek ve zeki köpekler tercih nedenidir. Köpek çok iri ya da küçük olmamalı. Alman Çoban, Labrador, Golden Retrıever ya da bu son iki irkin melezleri en uygun ırklardır. Bu özellikleri taşıdığı takdirde tüm köpekler rehber olabilir. Rehber köpekler insanlara, kedi dahil diğer hayvanlara, çocuklara, farklı kokulara, ses ve gürültülere, trafiğe, otomobil, tren, metroyla yolculuğa sosyalleşme döneminde alıştırılır. Üç aylıkken bu eğitim tamamlanır. 11-12 aylıkken beş ay sürecek esas eğitim baslar. Köpek her ortamda sahibinin komutlarına itaat etmeyi, engeller önünde durmayı ve yavaşlamayı, kalabalık ortamlarda yapması gereken davranışları, karsıdan karsıya geçmeyi öğrenir.

Cahit AKYOL
Hürriyet Gazetesi 25/03/2003

4- DEVRİYE KÖPEKLERİ

Devriye hizmeti, koruma ve bekçilik eğitimi görmüş köpeklerle yapılan özel bir görev türüdür.Bu görev genel olarak askeri, polis, cezaevi ve fabrika gibi alanlarda uygulanır.Bu gibi yerlerin gereği gibi korunması için devriye nöbetleri düzenlenir. Devriye köpekleri eğiticileri ile birlikte göreve çıkarlar.

Yalnız bunlar toplu olarak eğitim gördüklerinden gruptaki diğer eğiticileri ve köpekleri yakından tanırlar. Devriye köpekleri için gruptaki köpek eğiticileri dışında herkes yabancı daha açık ifade ile düşmandır.Bu nedenle devriye köpekleri bölgelerine giren bir yabancının kokusunu hemen hisseder ve eğiticilerine gereken işareti verir.Devriye görevi bölgenin taşıdığı özelliğe göre gündüz ve gece devamlı olarak yürütülür.Devriye görevi yapacak köpeklere görev alanları iyice öğretilir.Her köpeğe sürekli olarak aynı bölgede görev verilmelidir.Köpeklerin farklı bölgelerde görev yapmaları sağlanmalıdır. Devriye köpeği yetiştirilirken köpeğin sorumlu olduğu bölgeye yabancılar saklanarak eğitim yapılır.Bu uygulama korunacak bölgenin hemen her noktasında mutlaka yapılmalı ve köpek bu bölgeye girecek her yabancıyı haber verecek şekilde şartlandırılmalıdır. Uygulamalar gündüz ve gece olarak ayrı ayrı tatbik edilmelidir.

5- ARAMA KURTARMA KÖPEKLERİ

Bu güne kadar binlerce insan hayatı köpekler tarafından kurtarılmıştır,çoğu insan yeni yaşamlarını,görevi insan hayatını kurtaran köpeklere borçludur.Büyük 17 Ağustos depreminde bu sevimli ve sadık dostlarımızın nasıl çalıştığını hep birlikte izledik,dökülen kireçlerin burunlarını ve solunum yollarını tahrip etmesine rağmen yıkıntıların arasında çaresiz ve son bir umut dileyen insanları işaret ettiler,onları buldular ve hepsinin hayatını kurtardılar.Üzülecek bir yan ise bu değerli köpeklere yabancı ulusların sahip olması ve eğitmeleri idi.Bizler her alanda olduğu gibi köpek eğitiminde de geri durumdayız ve bu sevimli yaratıkların değerini yeterince anlayamıyoruz.Onları büyük bir cahillik ve acımasızlıkla çöp kamyonlarında preslliyor,hastalıklı diye öldürüyoruz.Umarım insanlarımız yakın bir zamanda bu değerli dostlarımızın değerini anlarlar.
Arama ve Kurtarma eğitimde köpekler iz takip eğitiminden farklı olarak çoğunlukla vücut kokumuzu kullanarak bizleri bulmaktadır.Bizim duyamadığımız bu koku ölü hücrelerimiz tarafından çevreye yayılır ve köpekler tarafından çok net bir şekilde hissedilir."Rafts" olarak bilinen bu hücreler dakikada 40.000 adet ile kişinin kendine özgü olan kokusunu atmosfere taşır.Bu koku rüzgar ve diğer atmosfer olayları ile uzaklara taşınabilir ve dağılabilir.

Kurtarma köpeği eğitimi küçük yaşlardan itibaren başlar.Yaşlı köpeklerde eğitime kabul edilir,ancak yedi,sekiz haftalık bir köpeğin eğitimi ve sahibi ile aile üyelerine bağlılığı daha kuvvetli olacağı için eğitim başlangıcı için yavru köpekler tercih edilir,ayrıca yaşlı köpeğin geçmişte yaşadığı tecrübeler ile sosyalleşme aşamaları tam olarak bilinemez.Doğru şekilde sosyalleşmemiş,insanları,doğayı, kısacası dünyayı iyi tanıyamamış bir köpeğin arama&kurtarma eğitiminde başarılı olması güçleşir hatta imkansızdır.Eğitime tabii tutulacak köpek tamamıyle insan dostu olmalı,hayatı sevmelidir.

Yavru köpek bazı testlere tabii tutulur;

Yüksek derecede koku alma düzeyi.

Narkotik ve bomba eğitiminde olduğu gibi, yüksek derecede oyun oynama isteği.

Yüksek derecede zeka düzeyi,eğitilebilirlik ve eğitmenine bağlılık.

Uzun kürke ve kısa kürke sahip ırklar ikinci derecede değerlendirilir.Uzun kürklü ırklar sıcak yaz aylarında,kısa kürklü ırklar ise hem sıcak yaz aylarıa hem de kış aylarının çetin şartlarına dayanıklı değildir.

Kısa buruna sahip ırkların koku alma duyuları zayıftır.

Köpek vahşi yaşama uyum sağlayabilmelidir.Çoğunlukla küçük ve evde beslenen köpekler ihtiyaca cevap veremezler.En uygun ırkları Alman Çoban Köpeği,Golden Retriever ve Labrador Retriever olarak sıralayabiliriz.Diğer uygun ırklarda eğitime kabul edilebilir.

Köpeğin hareketli ve çevik olması istenir.Önüne çıkan engelleri aşabilmelidir.

Yavru kendine güvenen,araştırıcı,korkusuz ve dost canlısı olmalı saldırganlık ve ürkeklik göstermemelidir.Köpeğin anne ve babasıda gereken özellikleri taşımalıdır.
Köpeğin karakterini ölçecek diğer test yöntemlerinede başvurulur.

Seçilen yavru köpeğin eğitimine başlanır.Eğitim yedi ana bölümden oluşmaktadır.

Kaçış Oyunu.
Görsel İpuçları İle Eğitim.
Zorluluk Derecesinin ve Arama Süresinin Geliştirilmesi.
Görsel Olmayan İpuçları İle Eğitim.
Öğrencinin Arama Becerisinin Geliştirilmesi.
Yaralı İnsanın Bulunması ve Haber Verilmesi..
Öğrencinin Arama Becerisinin Test Edilmesi ve Geliştirlmesi.

Seçilen yavru köpek yanında eğitmeni ve yardımcı bulunduğu halde açık araziye çıkartılır. Kısa bir süre köpeğin kendini rahatlatmasına izin verdikten sonra eğitmen veya köpeğe yakın olan kişi elinde köpeğin oyuncağı ile oynar ve köpeği heyacanlandırır. Bu arada yardımcı köpeği tutmaktadır, köpek yeteri kadar heyecanlandığı anda eğitmen ileri doğru koşar ve köpeğine seslenir, bir ağaç arkası veya köpeğin kolayca ulaşabileceği başka bir yere saklanır bu anda yardımcı ileriye doğru atılmak isteyen köpeği bırakır ve köpeğe "Bul" veya "Ara" komutunu verir aynı zamanda köpek ile heyecanlı bir şekilde konuşarak onu aktif tutmak ister. Köpek saklanan kişiyi bulunca hemen ödülü verilmesi gerekir.Bu ödül başta sevgi ve daha sonra aktif bir çekiştirme, ağaç dalının yada tenis topunun retrieve amacı ile atılmasıdır.Bu oyun köpeği sıkmadan günde iki - üç kez haftada beş - altı kez tekrarlanır.

Arama ve Kurtarma eğitimin ana teması bu şekildedir.İleriki aşamalarda yine aynı yöntem ile fakat daha zor oyunlar oynanır.Yukarıdaki sıralamada olduğu gibi önceleri köpek kişinin saklandığı yeri görür ve hemen gördüğü yere gider,bu arada kişinin vücut kokusunu da almaktadır.Daha sonra köpek kişinin saklandığı yeri görmez ama kişinin kaçarak saklandığını bilmektedir,bu dönem içerisinde saklanan kişi köpeğin kendisini bulması için el çırpabilir veya köpeğe seslenebilir.Bir diğer aşamada ise ses çıkartılmaz ve köpeğin tamaman koku ile saklanan kişiyi bulması istenir.Köpek eğitimde aşama ve başarı kaydettikçe arama alanı genişletilir ve izler daha karmaşık şekilde bırakılır,bu arada köpeğe saklanan kişiye ait eşyalar koklatılarak kokunun aslında kaybolan kişiye ait olduğu anlatılmaya çalışılır.

Arama ve Kurtarma eğitimi çeşitli branşlara ayrılır.Her branş kendine özgü eğitim teknikleri içerir ve köpek bir branşta uzmanlaşır.

Arazi Arama Eğitimi..
Çığ Arama Eğitimi.
Deprem & Yıkım Arama Eğitimi.
Su Araması Eğitimi